馃挩 Bulimia



Bulimia zwana inaczej 偶ar艂oczno艣ci膮 psychiczn膮, to zaburzenie przyjmowania posi艂k贸w polegaj膮ce na kompulsywnym jedzeniu w kr贸tkim odcinku czasu, po kt贸rym nast臋puje zachowanie kompensacyjne polegaj膮ce na zwracaniu przyj臋tego pokarmu, b膮d藕 narzucenie sobie surowej diety granicz膮cej z g艂od贸wk膮.

***********
CZYM JEST BULIMIA? 
***********
Bulimia nervosa, bo tak brzmi 艂aci艅ska nazwa choroby, charakteryzuje si臋 powracaj膮cymi i cz臋stymi epizodami niepohamowanego apetytu - tj. spo偶ywaniem du偶ej ilo艣ci jedzenia w kr贸tkim czasie - po艂膮czonymi z utrat膮 kontroli nad procesem jedzenia. Bulimik potrafi poch艂on膮膰 nawet 3,400 kalorii w nieca艂膮 godzin臋. Znane s膮 r贸wnie偶 przypadki spo偶ycia 20 tys. kalorii w osiem godzin. Ludzie dotkni臋ci bulimi膮 bardzo cz臋sto zdaj膮 sobie spraw臋 ze swojego problemu i s膮 przestraszeni faktem, 偶e nie potrafi膮 samodzielnie przerwa膰 nawracaj膮cego cyklu. 呕ar艂oczno艣膰 prowadzi w nim do etapu przeczyszczenia, polegaj膮cego na prowokowaniu wymiot贸w b膮d藕 wymuszeniu na sobie 艣cis艂ej diety, cz臋sto zagra偶aj膮cej zdrowiu. 呕ar艂oczno艣膰 oraz pozbywanie si臋 nadmiaru kalorii najcz臋艣ciej przebiega w sekrecie przed otoczeniem, przeplatane uczuciem wstydu i ulgi.

Przeciwnie ni偶 w przypadku anoreksji, ludzie dotkni臋ci bulimi膮 potrafi膮 zachowa膰 normaln膮 wag臋 w stosunku do ich wieku. Natomiast analogicznie w stosunku do anoreksji, nieustannie obawiaj膮 si臋 oni, 偶e nadmiernie utyj膮, nisko oceniaj膮c walory swojego cia艂a, co po cz臋艣ci t艂umaczy, dlaczego czynno艣ci bulimiczne odbywaj膮 si臋 zazwyczaj w tajemnicy. Cykl kompulsywnego jedzenia i przeczyszczenia odbywa si臋 nawet kilkukrotnie podczas tygodnia i cz臋sto wsp贸艂egzystuje z problemami psychicznymi takimi jak nadu偶ywanie substancji psychoaktywnych, depresja, nieustanne poczucie niepokoju. Obok nich pojawiaj膮 si臋 r贸wnie偶 objawy fizyczne: awitaminoza, spadek elektrolit贸w, uszkodzenie szkliwa z臋b贸w, nieregularny okres, os艂abienie serca i w膮troby.
呕ar艂oczno艣膰 psychiczna wyst臋puje u kobiet od trzech do pi臋ciu razy cz臋艣ciej ni偶 u m臋偶czyzn. Statystycznie, w zale偶no艣ci od kraju i przebadanej grupy pacjent贸w, bulimi臋 w ci膮gu 偶ycia przechodzi od 0,3 do 9,4 proc. kobiet i od 0,1 do 1,4 proc. m臋偶czyzn. Choroba ta dotyka g艂贸wnie osoby aktywne fizycznie, kt贸re musz膮 zwraca膰 du偶膮 uwag臋 na sylwetk臋. Dotyczy szczeg贸lnie nastolatek, w przewa偶aj膮cej cz臋艣ci w艣r贸d rasy bia艂ej. Nieleczona mo偶e trwa膰 nawet do 40. roku 偶ycia.

**********
BULIMIA - PRZYCZYNY
**********
Bulimia to zdecydowanie wi臋cej ni偶 tylko problemy z od偶ywianiem. Okresy 偶ar艂oczno艣ci mog膮 by膰 powi膮zane z reakcj膮 na stres, z艂o艣膰 lub smutek. Z kolei przeczyszczenie to odpowied藕 na ewentualne przybieranie na wadze oraz pr贸ba odzyskania kontroli nad swoim 偶yciem. Nie ma jednej udowodnionej przyczyny bulimii, natomiast wiemy, 偶e ryzyko jej wyst臋powania zwi臋kszaj膮 czynniki takie jak: konkretna kultura, w kt贸rej wychowuje si臋 chory/chora, atmosfera w rodzinie, drastyczne zmiany w 偶yciu i nara偶enie na stres, niska samoocena oraz uwarunkowania genetyczne.


***********
JAKIE S膭 OBJAWY BULIMII?
***********
Bulimia ma niestety 艣cis艂y zwi膮zek z depresj膮. W jej przebiegu (podobnie jak w depresji) wyst臋puje brak poczucia w艂asnej warto艣ci oraz niezadowolenie ze swojego wygl膮du. Pacjenci nie potrafi膮 panowa膰 nie tylko nad jedzeniem, ale r贸wnie偶 w艂asnymi emocjami. Wyst臋puj膮 stany l臋kowe i du偶a dawka stresu, kt贸ra istotnie wp艂ywa na psychik臋 osoby chorej na bulimi臋. Stres zostaje zajadany, przez co cia艂o traktowane jest jak 艣mietnik. Nie rzadko stany depresyjne prowadz膮 do samob贸jstwa. Opr贸cz tego u os贸b z bulimi膮 cz臋ste idzie w parze uzale偶nienie od narkotyk贸w i alkoholu. 

M贸wi膮c o objawach bulimii nale偶y wspomnie膰 o pi臋ciu g艂贸nych cechac, kt贸re wskazuj膮 na bulimi臋 nerwow膮. Osoby z tego rodzaju przypad艂o艣ci膮:
notorycznie si臋 objadaj膮, potrafi膮 jednorazowo zje艣膰 ogromn膮 ilo艣膰 jedzenia zupe艂nie tego nie kontroluj膮c,

po ka偶dym posi艂ku prowokuj膮 wymioty, aby unikn膮膰 przyrostowi wagi. Opr贸cz tego chorzy przyjmuj膮 du偶e ilo艣ci 艣rodk贸w przeczyszczaj膮cych i stosuj膮 g艂od贸wki razem z intensywnymi 膰wiczeniami fizycznymi;

z punktu widzenia innyc os贸b nie wygl膮daj膮 jakby mia艂y jakiekolwiek problemy z od偶ywianiem;

cierpi膮 na wilczy apetyt i jednocze艣nie chc膮 si臋 go pozby膰;

zwracaj膮 uwag臋 wy艂膮cznie na swoj膮 mas臋 cia艂a i wygl膮d; to dwa czynniki istotnie wp艂ywaj膮ce na samoocen臋 chorego.


Bulimia mo偶e mie膰 charakter:
1. przeczyszczaj膮cy - chory regularnie prowokuje wymioty i za偶ywa preparaty przeczyszczaj膮ce, moczop臋dne, a w skrajnych przypadkach lewatyw臋. Takie post臋powanie cz臋sto prowadzi do uzale偶nienia od preparat贸w przeczyszczaj膮cych, co znacznie utrudnia post臋powanie lecznicze;

2. nieprzeczyszczaj膮cy - ten typ bulimii charakteryzuje si臋 wykonywaniem intensywnych 膰wicze艅 fizycznych oraz poszczeniem. Chory na og贸艂 nie prowokuje regularnie wymiot贸w i nie za偶ywa 艣rodk贸w przeczyszczaj膮cych. 
Bulimcy bardzo cz臋sto planuj膮 epizody objadania si臋. W贸wczas spo偶ywaj膮 du偶膮 ilo艣膰 produkt贸w wysokoenergetycznych, czyli s艂odycze, fast foody oraz 艂atwe do spo偶ycia kremy. Bliscy chorego cz臋sto nie maj膮 poj臋cia o problemie, poniewa偶 jest on ukrywany. Napady ob偶arstwa cz臋sto maj膮 miejsce w nocy, kiedy wszyscy 艣pi膮  oraz w ci膮gu dnia, gdy domowinicy s膮 w pracy lub w szkole. Utrat臋 chwilowej kontroli nad w艂asnym zachowaniem hamuje jedynie b贸l brzucha, kt贸ry pojawia si臋 wskutek jego przepe艂nienia. R贸wnie偶 pojawienie si臋 drugiej osoby powoduje u bulimika wstyd.

***********
JAK ROZPOZNA膯 BULIMI臉?
************
Bulimia to niebezpieczna choroba przewlek艂a, kt贸ra w skrajnych przypadkach mo偶e prowadzi膰 nawet do 艣mierci. Charakterystycznym objawem bulimii jest obrz臋k 艣linianek przyusznych oraz zniszczenie szkliwa naz臋bnego. Diagnozuj膮c bulimi臋 bierze si臋 pod uwag臋 poni偶sze kryteria:


# koncentrowanie si臋 chorej osoby wy艂膮cznie na jedzeniu i silnym pragnieniu zjedzenia czego艣;

# wyst臋powanie epizod贸w ob偶arstwa co najmniej dwa razy w tygodniu w ci膮gu trzech miesi臋cy; w tym okresie chory spo偶ywa bardzo du偶膮 ilo艣膰 jedzenia;

# samoocena pacjenta - uwa偶a on siebie za osob臋 oty艂膮; przez ca艂y czas wyst臋puje u niego obawa przed przytyciem, kt贸ra z czasem przekszta艂ca si臋 w depresj臋;

# unikanie przytycia za pomoc膮 prowokowania wymiot贸w; g艂od贸wek; wywo艂ywania biegunek; stosowania preparat贸w moczop臋dnych i zmniejszaj膮cych apetyt.

***********
LECZENIE BULIMII
***********
Podobnie jak przy anoreksji, leczenie bulimii wymaga po艂膮czenia wielu r贸偶nych metod i opiera si臋 na indywidualnych uwarunkowaniach psychicznych pacjenta. Aby przerwa膰 cykl kompulsywnego jedzenia i przeczyszczania, konieczna mo偶e si臋 okaza膰 wizyta u dietetyka i psychologa. Szczeg贸lnie skuteczna w toku bada艅 nad walk膮 z bulimi膮 okaza艂a si臋 kognitywna terapia behawioralna (opiera si臋 ona na za艂o偶eniuparta na za艂o偶eniu, 偶e wzorzec b艂臋dnego my艣lenia o swoim ciele, kt贸ry jest podstaw膮 bulimii, mo偶e by膰 rozpoznany i zmieniony) oraz leki, takie jak antydepresant fluoksetyna. W po艂膮czeniu ze sob膮 eliminuj膮 mechaniczne nawyki si臋gania po jedzenie oraz poprawiaj膮 og贸lny stan psychiczny chorego, w przyczynie kt贸rego najcz臋艣ciej le偶y 藕r贸d艂o ca艂ego problemu. Terapie pomagaj膮c膮 upora膰 si臋 z bulimi膮 prowadzi si臋 zar贸wno indywidualnie, jak i w grupach. Terapia rodzinna przynosi dobre efekty zar贸wno u pacjent贸w m艂odych jak i tych starszych. To w艂a艣nie rodzice lub opiekunowie bardzo cz臋sto obarczaj膮 si臋 poczuciem winy za zaistnia艂膮 sytuacj臋. Zaanga偶owanie si臋 rodzic贸w w chorob臋 dziecka pomaga walczy膰 z zaburzeniami od偶ywiania. 

Niekiedy terapeuci wprowadzaj膮 u chorego prowadzenie dziennika od偶ywinia oraz emocji razem z elementami terapii psychodynamicznej. Daje to bardzo dobre efekty. 

***********
BULIMIA I JEJ SKUTKI
***********
D艂ugotrwa艂e chorowanie na bulimi臋 mo偶e prowadzi膰 do powik艂a艅 praktycznie w ca艂ym organizmie. Powik艂ania dotycz膮ce uk艂adu kr膮偶enia maj膮 posta膰:

zaburze艅 w poziomie potasu wp艂ywaj膮cych na prawid艂ow膮 prac臋 serca oraz uk艂adu kr膮偶enia (r贸wnie偶 wapnia i witamin);

# zaburze艅 szlak贸w metabolicznych;

# duszno艣ci;

# uszkodzenia o艣rodkowego i obwodowego uk艂adu nerwowego.

Bulimia szkodzi najbardziej uk艂adowi pokarmowemu. U pacjent贸w wskutek du偶ego przem臋czenia i regularnych wymiot贸w pojawia si臋 uszkodzenie cia艂a oraz organ贸w. Na skutek tego dochodzi膰 mo偶e do: uszkodzenia tylnej 艣ciany gard艂a; wiotko艣ci 偶o艂膮dka; uszkodzenia prze艂yku, a nawet przerwania jego ci膮g艂o艣ci; powstawania nad偶erek w prze艂yku i 偶o艂膮dku; przewlek艂ego zapalenia trzustki; uszkodzenia szkliwa z臋b贸w (oddzia艂ywanie kwasu solnego z 偶o艂膮dka); nad偶erek tylnej 艣ciany gard艂a; pr贸chnicy z臋b贸w i zapalenia dzi膮se艂; powi臋kszenia 艣linianek; wrzod贸w zlokalizowanych na grzbietowej powierzchni d艂oni oraz wysuszenia sk贸ry i rozst臋p贸w na sk贸rze. U kobiet bulimia mo偶e prowadzi膰 opr贸cz tego do zaniku miesi膮czki oraz k艂opot贸w z p艂odno艣ci膮.